De soap rond onze molen draait door
De soap rond de restauratie van korenmolen Rijn en Zon, een van de vijf hoogste molens van ons land, startte in 2010 toen het draaien van de wieken stopte door een breuk van een houten balk in de kap. De molen, eigendom van de gemeente, was in 1975 voor het laatst gerestaureerd; alleen de kapotte balk vervangen bleek onvoldoende. Inmiddels zijn in 2015 en begin dit jaar, grootscheepse restauraties aan voonamelijk kap en wieken uitgevoerd. Maar ... de molen draait niet. Molenaar Jan Wilten: "Met deze manier van restaureren is iedereen verliezer geworden."
Wilten pacht de molen van de gemeente. Hij is degene die de wieken laat draaien en de molenstenen laat malen. Al 32 jaar woont hij in de molen en werkt er nog langer. Met een lach: "Als je je bestaan afhankelijk maakt van de wind, dan is het heel zonderling met je gesteld."
Het grootste probleem is het nieuwe wieksysteem dat geplaatst is. Dat is niet voorzien van zogenaamde stroomlijn neuzen, iets wat essentieel is om de molen vaker en beter te laten draaien. Maar er zijn meer fouten gemaakt. Frustrerend, vindt Wilten, naast molenaar ook ambachtelijk molenmaker van beroep. Hij trok meerdere malen aan de bel bij de gemeente over de, in zijn ogen, niet deugende restauratieplannen.
Foto: Karin Vlugter
Verkeerde keuzes
"Hoe meer je met de molen maalt, des te beter dat is voor de molen zelf. Maar die kijk op molenrestauratie heeft men hier helemaal losgelaten. Men heeft gemeend een molen te moeten restaureren alsof het een oude sarcofaag is: lap het ding zoveel mogelijk op met originele bouwstoffen en materialen. Maar een molen staat niet in een museum, trotseert weer en wind, moet werken. Er zijn veel verkeerde keuzes gemaakt. Het hout van het wiekenkruis is bijvoorbeeld te zwaar. Als je een vlieger maakt, wil je de stokjes ook niet van lood maken toch? Het duurt nu lang voordat de wind vat krijgt op het gevlucht."
Beloofde molen niet gekregen
"Er is, zonder overleg met mij, besloten om de molen terug te brengen in zijn originele staat van 1912. Toen heb ik geschreven dat ik daar alleen mee akkoord ga als ze de bebouwing van de stad Utrecht ook terugbrengen in de staat van 1912. Door hoogbouw verandert de kracht, snelheid en richting van de wind dusdanig dat een molen minder makkelijk draait. De fatsoenlijke molen die aan de stad beloofd is, hebben we niet gekregen. De constructie is veel te slap uitgevoerd, en de muren zijn kletsnat, onder meer doordat er stucwerk verwijderd is. lk wil niets liever dan weer meel malen, rondleidingen geven en zelfs stroom opwekken. Maar ik kan de molen niet accepteren in deze staat. Gelukkig is er een motie in de gemeenteraad aangenomen om per omgaande alsnog stroomlijn wieken te plaatsen."
Er komt verder een expertmeeting waarbij ook Jan Wilten zijn advies kan geven over de rest van de restauratie. Deze keer hopelijk zonder fouten. Wilten denkt dat het op zijn vroegst in 2020 is voordat de molen klaar is en weer kan draaien. FK
Reageer
Met onderstaand formulier kunt u reageren op dit artikel. Alle velden zijn verplicht. Uw e-mailadres verschijnt niet op de site. Na het versturen van uw reactie ontvangt u een e-mail met daarin een link. U moet op die link klikken om de reactie op de site te laten verschijnen.
Ook in deze krant
2019 no. 3, Mei
De soap rond onze molen draait door
• lees artikel
Streetstyle Votulast
• lees artikel
Van tunnel naar toekomst
• lees artikel
Bij ons in de...
• lees artikel
Eerste hulp aan hond of kat
• lees artikel
Wijkwater
• lees artikel
Verbetering plein draaiweg
• lees artikel
Koffie met...
• lees artikel