Votulastkrant logo

De molen gaat weer draaien

Votulast moet de komende tijd zijn vertrouwde beeld missen: de molen aan de Adelaarstraat zal eind juni worden ontdaan van zijn wieken en kap. De molenkap zal vervolgens elders worden gerestaureerd. De kap krijgt een nieuw wiekenkruis, waarna de molen weer moet kunnen draaien. De restauratie zal waarschijnlijk zes tot acht maanden gaan duren. Vreemd genoeg speelt de huidige bewoner, molenaar en molenbouwer Jan Wilten, geen rol bij de restauratie.



Dat de ruim honderd jaar oude molen niet meer kon draaien was velen een doorn in het oog. De gemeente, eigenaar van de molen, besloot eindelijk geld uit te trekken om de molen weer draaiende te krijgen. Het is de tweede keer dat de uit 1913 stammende molen Rijn en Zon wordt gerestaureerd. Ook eind jaren zeventig onderging de molen na jaren van stilstand een renovatie.

CRISISMOLEN
Dat de molen geregeld renovatie behoeft, is volgens molenaar Jan Wilten geen wonder. Hij noemt de molen een crisismolen: "Toen de molen gebouwd werd, kort voor de Eerste Wereldoorlog, was het crisis. De bouwmaterialen waren van lage kwaliteit: de stenen heeft de eigenaar, Korenvaar, op een koopje gekregen en zijn erg poreus. Als het regent komt het water naar binnen stromen. Het hout was 'gekeerd hout', tweedehandsbalken waar de oude verbindingsgaten nog van te zien zijn. Ook bij de renovatie in de jaren zeventig was het crisis en was er weinig geld."

HOOGRENDEMENTSWIEKEN
De huidige fokwieken - met een zeil - worden vervangen door wieken met jaloezien. Wilten: "Dat zijn geavanceerde wieken met kleppen die zichzelf aanpassen aan de kracht van de wind. Dat levert een hoger rendement op, want bij de wieken met een zeil, moet de molenaar bij veranderde windkracht de molen stilzetten om het zeil aan te passen. En als een molen stilstaat, kan er niets mee verdiend worden." Met de jaloeziewieken krijgt de molen het mechaniek uit haar beginjaren weer terug. "De molen is eind jaren veertig op hol geslagen, doordat de slecht onderhouden kleppen bij een storm dichtsloegen. Vervolgens vlogen de latten en balken door de wijk. De molen heeft toen dertig jaar stilgestaan en bij de restauratie in de jaren zeventig de goedkopere fokwieken gekregen."

RESTAUREREN MET EPOXYHARS
Waarom restaureert Wilten, die ook molenbouwer is, de molen niet zelf? "Ik heb bedankt voor de eer. Meerwerk vanwege gebreken die tijdens de bouw worden ontdekt, komt voor rekening van de bouwer. Dat kan ik als klein bedrijf niet opvangen. En ik ken de molen als geen ander." De opdracht is naar een grote bouwonderneming gegaan zonder ervaring met de restauratie van molens. Bij de restauratie van 'zijn' molen zet Wilten wat kanttekeningen: "Sommige restaurateurs zetten tegenwoordig het materiaal centraal. Ik vind het logisch om onderdelen te vervangen en zo het mechaniek in stand te houden. Monumentenzorg wil dat de onderdelen zélf worden gerestaureerd. Ook bij deze restauratie: in plaats van rotte balken te vervangen door nieuwe, worden oude balken uitgefreesd en opgevuld met epoxyhars. Een dure oplossing, maar het ziet er wel oud uit. En dat terwijl het door de stijfheid van de hars niet goed is voor de molen als mechanisch bouwwerk." NVDH

Reacties

Hallo,

Mooi dat de molen gerestaureerd wordt, vreemd dat er epoxyhars gebruikt gaat worden voor restauratie...sommige molenmakers zouden zich omkeren in hun graf.
Rotte balken vervang je door nieuwe van hetzelfde soort hout.

Ze zouden eens te rade moeten gaan bij de restauratie van oude houten boten...
Een oude vergane tjotter werd spant voor spant opnieuw op maat gemaakt, gebogen met stoom en weer gebouwd.
Op een paar moderne aanpassingen na, o.a. een dieselmotor, vaart zij weer zoals bijna 100 jaar geleden op de meren in Friesland.

Groet.....
een molenliefhebber...
door Elly Hofsteenge op vrijdag 11 september 2015 om 21:03

test
door jan op zondag 9 augustus 2015 om 21:11

Reageer

Met onderstaand formulier kunt u reageren op dit artikel. Alle velden zijn verplicht. Uw e-mailadres verschijnt niet op de site. Na het versturen van uw reactie ontvangt u een e-mail met daarin een link. U moet op die link klikken om de reactie op de site te laten verschijnen.

Reactie
Uw naam
Dit veld niet invullen!
Uw email
uw e-mailadres verschijnt niet op de site
 

Zoeken in votulastkrant.nl

Ook in deze krant

2015 no. 4, Juni

De molen gaat weer draaien
lees artikel

Schilderen in Lauwerecht
lees artikel

Amanda zet de bloemetjes buiten
lees artikel

Noordse Park
lees artikel

Kunst in klaslokalen
lees artikel

Opgroeien rond de gasfabriek
lees artikel

25 jaar mirakeltjes in de Merelstraat
lees artikel

Het scheepstimmerwerfje aan de Gruttersdijk
lees artikel